Hópurinn kom heim
30. júní og er óhætt að fullyrða að þessi ferð hafi verið hreint ævintýri fyrir
þá sem þátt tóku, jafnt keppendur, þjálfara sem aðstandendur.
Borgin Newry á Norður Írlandi var valin til að gegna hlutverki vinabæjar Íslands en
þátttakendur búa í “vinabæ” nokkra daga fyrir
leikana. Þetta verkefni var fyrst sett
á fót í tengslum við alþjóðaleikana 1995 og hefur verið sérlega árangursríkt.
Í apríl 2002, komu fulltrúarNewry til
Íslands, til að kynna sér land og þjóð og til að hitta fulltrúa Special
Olympics á Íslandi. Allt frá þeim tíma hefur
verið unnið markvisst að komu íslenska hópsins undir stjórn Paddy Duffy,
formanns undirbúningsnefndar í Newry.
Borgarstjórnin hefur verið einhuga í stuðningi við þetta verkefni og
fulltrúar ólíkra stjórnmálaafla, hafa unnið saman að þeim verkefnum sem
tengdust komu íslenska hópsins. Fólk úr
öllum starfsstéttum, gaf kost á sér til sjálfboðaliðastarfa og skólar á svæðinu
hafa undanfarin vetur lagt mikla áherslu á kynningu á Íslandi og verkefni tengd
Íslandi og íslenskri þjóð.
Íslenski hópurinn
naut ólýsanlegrar gestrisni í Newry allt frá fyrsta degi en hópurinn dvaldi þar
frá 16. – 20. júní. Á þjóðhátíðardegi
Íslands 17. júní var boðið til mikillar hátíðar, þar sem unglingahljómsveit
bæjarins lék m.a. íslensk lög og íslenski fáninn var í öndvegi. Bæjarblöðin voru uppfull af fréttum um
heimsókn íslenska hópsins og ágrip af íslenskri orðabók var birt í blöðunum.
Bæjarbúar
fjölmenntu á opnunar og lokahátíð leikanna með íslenska fánann og mættu á
keppnisstaði Íslendingana, á meðan á leikunum stóð.
Borgarstjórnin í
Newry afhenti íslenska hópnum gjöf sem staðfesti hve mikils bæjarbúar meta þau
samskipti sem komin eru á, milli Íslands og NEWRY.
Frá árinu
1995 hefur átt sér stað mikil uppbygging á Norður Írlandi
Frá árinu 1995
hefur staðið yfir mikil uppbygging í Newry en borgin og héraðið í kring var
áður talið eitt varasamasta svæði Norður Írlands, fyrir utan Belfast.
Fyrir Íslendinga
sem hafa alist upp við neikvæðan fréttaflutning frá Norður Írlandi
var það lífsreynsla
að fá tækifæri til að kynnast þeirri hlið mannlífsins sem þarna blasti við, þar
sem gestristni og góðmennska var allsráðandi, hvar sem komið var.
Ferðamannaiðnaður
er skammt á veg komin á þessu svæði en þeir Íslendingar sem þarna voru, eru í
dag allir staðráðnir í að heimsækja þennan stað aftur og hvetja aðra til að
gera slíkt hið sama. Frá Dublin er
aðeins um klst. akstur til Newry og vonandi munu Íslendingar í auknum mæli líta
til þessa svæðis þegar skipulagðar verða verslunar eða golfferðir.
Til að ítreka
gildi leikanna fyrir Írland allt, þá voru lögreglumenn frá Norður Írlandi
þátttakendur í opnunarhátíð leikanna, en slíkt samstarf hefði áður ekki talist
mögulegt.
“ Það spurðist út á leikunum að keppendur frá fátækum þjóðum hefðu fengið alfatnað og ýmsar gjafir í vinabænum og hefðu þurft að fá leyfi fyrir aukaferðatösku á leiðinni heim”
Þrjátíu þúsund
sjálfboðaliðar, störfuðu á leikunum og hver einasta fjölskylda í Dublin virtist
á einhvern hátt tengjast þessum mikla viðburði. Fólk stóð á gangstéttum og í dyragættum til að veifa til
þátttakenda þegar keyrt var gegnum borgina á opnunarhátíðina í Croke Park. Sjálfboðaliðar voru úr öllu starfstéttum og
færri komust að en vildu. Fangar í
fangelsi í Dublin, lögðu sitt að mörkum og útbjuggu 75.000 fána sem notaðir
voru á opnunarhátíðinni 21. júní.
Þjálfun
sjálfboðaliða hafði staðið yfir í eitt ár og var greinilegt að mikil áhersla
hafði verið lögð á markvissa þjálfun þeirra.
Allir virtust þekkja vel sitt hlutverk og vísuðu strax á aðra aðila, ef
málefni tengdust ekki þeirra verksviði.
Íþróttastjórnun
leikanna var sérlega vel skipulögð og allir íslensku þjálfarararnir luku miklu
lofsorði á skipulag á keppnisstöðum.
Skólar á Írlandi
unnu að sérverkefnum sem tengdust starfsemi Special Olympics og því að vera
“öðruvísi”
Erfiðleikar
við vegabréfsáritun, “SARS” og pólitísk
værindi
Flestar þjóðir
sem skráðar voru til leiks mættu á staðinn en vandamál með vegabréfaáritanir og
niðurstöðu vegna SARS, settu mark á heimsókn nokkurra þjóða.
Dæmi voru um að
niðurskurður hafði orðið verulegur í þátttökufjölda þjóða, vegna erfiðs ástands
í heimalandinu en aðrar þjóðir höfðu bætt verulega við þátttökufjölda.
Í fyrsta skipti á
slíkum leikum þurftu stjórnendur að takast á við pólitísk áhrif, þegar lönd
neituðu að spila við önnur lönd, af pólitískum ástæðum.
Lögregluþjónar um
allan heim sáu um að flytja eld leikana frá Aþenu til Írlands
Eldur logar á
öllum leikum Special Olympics og þann 4. júní var eldurinn kveiktur í Aþenu og
hlaupið af stað með hann til Irlands, 15.000 km leið. Stoppað var í 15 borgum þar sem borgarstjórar og borgarbúar sýndu
samstöðu með hlaupurunum.
Í tengslum við
leikana var boðið upp á sérstaka skráningu fyrir aðstandendur keppenda og
íslenskir aðstandendur, nýttu sér þetta tilboð og mættu á svæðið, alls um 35
manns á öllum aldri. Aðstandendur fengu
að hitta keppendur í samráði við þjálfara en strangar reglur gilda um slík
samskipti á leikunum. Fyrir
aðstandendur var þessi ferð mikil lífsreynsla og allir voru sammála um að þetta
hefði verið mikið ævintýri.
Eitt nýjasta
verkefni á vegum Special Olympics er verkefni sem tekur fyrir heilbrigði og
lífshætti keppenda og hafa sífellt fleiri lönd komið til samstarfs vegna þessa
verkefnis. Á leikunum voru augnlæknar,
tannlæknar, sjúkraþjálfarar og fleiri aðilar með sérþjónustu, þar sem keppendur
voru skoðaðir og leiðbeint á sviði heilbrigðis.
Fjölmargir
keppendur fengu ókeypis gleraugu og og það var upplifun að fylgjast með því,
þegar þau voru sett upp í fyrsta skipti og ný sýn blasti við einstaklingum, en
margir höfðu ekki áður fengið tækifæri til að fá slíka þjónustu.
Ísland átti í
fyrsta skipti fulltrúa í þessu verkefni, Magnús Kristinsson, tannlækni.
Keppni á jafnréttisgrundvelli
er megintilgangur leikanna og sjálfboðaliðar á keppnisstað sjá um að
keppnisreglum sé framfylgt og að umgjörð keppninnar sé sem glæsilegust. Undankeppni er háð þar sem keppendum er
raðað í riðla eftir getu og strangar reglur gilda varðandi árangur í undarrásum
og úrslitum. Þannig geta keppendur
verið dæmdir úr leik, telji keppnishaldarar að þeir hafi vísvitandi reynt t.d.
að hlaupa eða synda, hægar í undanrásum en geta þeirra segir til um. Miðað er við 15% reglu um bættan árangur, en
mjög skiptar skoðanir eru um þessa reglu þó allir séu sammála um að þörf sé á
einhverskonar reglugerð vegna þessa.
Íslendingarnir
sýndu mikið keppnisskap og lögðu sig fram um að ná árangri í þeim 10 greinum
sem Ísland tók þátt í.
Það var spennandi
að fylgjast með keppni í handbolta og golfi, en Ísland hefur aldrei áður sent
keppendur í þessar tvær greinar.
Handboltaliðið sýndi mikil tilþrif þrátt fyrir að hafa aðeins æft í eitt
ár. Handboltaliðið var skipað félögum í
íþróttafélaginu Ösp en þar voru skipulagðar æfingar, sérstaklega vegna
ferðarinnar til Írlands.
Í golfi kepptu
Íslendingar í flokki byrjenda og lengra komna, byrjendaflokkur keppti á Elm
Green, þar sem settar voru upp fjölbreyttar þrautir en lengra komnir kepptu á
glæsilegum golfvelli, Portmarnock.
Yngsti keppandinn
í íslenska hópnum var Helgi Magnússon, sem keppti í fimleikum og sýndi þar
fagmannlega takta. Fimleikaþjálfarinn,
Ásta Ísberg hefur náð frábærum árangri í fimleikaþjálfun þroskaheftra, en
keppendur frá Íslandi voru mjög vel undirbúnir fyrir þær greinar sem þeir tóku
þátt í og sýndu frábær tilþrif.
Elsti keppandinn
í hópnum, Héðinn Ólafsson, frá Ísafirði átti 60 ára afmæli í ferðinni og var
slegið upp afmælisveislu honum til heiðurs, auk þess sem afmælissöngurinn
hljómaði á keppnisstað og honum voru færðar ótal gjafir.
Forseti Íslands,
Ólafur Ragnar Grímsson og eiginkona hans, Dorrit Moussojeff, ásamt Stefáni
Lárusi Stefánssyni frá forsetaskrifstofu og Ólafi Sigurðssyni sendiráðinu í
London, voru viðstödd opnunarhátíð leikana og fyrstu keppnisdagana. Dagskrá forsetans tók mið af því að hann
gæti hitt sem flesta keppendur úr íslenska hópnum og voru keppendur mjög
ánægðir með heimsókn þeirra hjóna á
leikana, þar sem þau m.a. gengu inn á leikvanginn með íslenska hópnum á
opnunarhátíðinni. Forseti Íslands hitti
m.a. annars Nelson Mandela á sérstökum fundi og einnig átti hann fund með
Forseta Írlands eins og áður hefur komið fram í fjölmiðlum.
Forseti Íslands
bauð öllum hópnum auk aðstandenda í hóf að Bessastöðum áður en haldið var af
stað til Írlands 15. júní.
Tómast Ingi
Olrich, menntamálaráðherra, var viðstaddur lokahátíð og síðustu daga leikana
ásamt aðstoðarmanni sínum, Borgari Einarssyni og Liney Rut Halldórsdóttur, sviðsstjóra
íþróttadeildar menntamálaráðuneytisins.
Hann afhenti m.a. verðlaun á leikunum og var
viðstaddur úrslitakeppni hjá Íslendingum í golfi, boccia og borðtennis. Menntamálaráðherra afhenti öllum
Íslendingunum gjöf og afhenti einnig Paddy Duffy, formanni undirbúningsnefndar
í Newry, sérstaka gjöf sem þakklætisvott fyrir frábærar mótttöku íslenska
hópsins í Newry. Hann afhenti einnig
Mary Davis, framkvæmdastjóra leikanna sérstaka gjöf frá Íslandi, í hófi sem
haldið var fyrir lokahátíðina.
Fyrir Ísland og
íslensku þátttakendurna er sá stuðningur og áhugi sem Forsetahjónin og
Menntamálaráðherra hafa sýnt starfsemi Special Olympics á Íslandi, ómetanlegur.
Framkvæmd leikanna tókst framúrskarandi vel og allir eru sammála um það að Írum hafi tekist það, sem margir töldu ómögulegt, að sýna fram á að Evrópuland gæti sett upp jafn glæsilega leika og fram hafa farið til þessa í Bandaríkjunum.
Írska þjóðin
má vera stolt af þessu verkefni, þar sem náðist að skapa samstöðu og samvinnu á
milli ólíkra stjórnmálaafla, trúarhópa og einstaklinga á öllu Írlandi og Norður
Irlandi.